De kracht van het gezin met autisme (3)

Na het vorige verhaal, over het doorbreken van patronen gaat Ella over op:

Systeemdiagnostisch onderzoek

De vraag die Ella ons stelt klinkt als volgt:

Wat maakt dat jij last hebt van… vul maar in, bijvoorbeeld: het continue belast zijn?

Elk gezinslid draagt last met zich mee, maar vanuit andere oogpunten, als moeder, als zus enz.

Last van de ander is niet te veranderen. Jij bent wel te veranderen…

Ze vraagt gezinnen nogal eens of ze de situatie kunnen schetsen, in beeld kunnen zetten. Kort maar krachtig. Daarnaast kijkt ze ook naar het  intergenerationele thema, dat wil zeggen, naar de rugzak van de ouders. (Genogram). Wat slepen hun mee aan opvoeding, ervaringen, aan confrontaties of aan een stoornis?

Met een gezin, pseudoniemen, voor ogen neemt Ella ons mee door de begeleiding bij het veranderen van een niet-helpend patroon naar een helpend patroon.

Kind met autisme (D), vader en moeder en zus. Ouders hebben elk een andere opvoeding gehad. Vader één van: negeer je pijn en emoties en leef vrolijk verder. Moeder een heel andere: vecht voor jezelf en blijf doorgaan. Dit komt in de opvoeding duidelijk naar voren: moeder is de vechter, vader degene die zich terugtrekt. Zus voelt zich erg verantwoordelijk voor de sfeer, voor broer en voor moeder.

D leeft vooral vanuit angst, overdekt dit met agressie en zelfbepalend en controlerend gedrag (zo herkenbaar! An J)Op de controlepost zitten, dat is goed te overzien. Iedereen in de gaten houden en bij verkeerd gedrag ingrijpen. Zo leven veel mensen met autisme, ook kinderen. Hierdoor ontstaat irritatie bij de niet-autisten en komt er ruzie.

Ander voorbeeld van zo’n probleemcirkel is:

Ü  Frustratie doordat kind met autisme niet begrepen wordt

Ü  Agressie en bepalend gedrag

Ü  Moeder boos op kind, vader trekt zich terug, kind nog bozer

Ü  Zus let goed op of alles goed blijft gaan en het niet uit de hand loopt

Ü  Kind verdedigt zich wat weer frustratie geeft….. en ga zo maar door.

Probeer de conflictsituatie om te zetten naar de ideale situatie, de conflictsituatie wil je niet.

Regelmatig laat Ella in de begeleiding gezinnen een conflictsituatie uitbeelden:  hoe vér sta je emotioneel bij elkaar vandaan? Dit gaat door middel van poppetjes, denk aan bijvoorbeeld legopoppetjes.  Je kunt de afstand bepalen, hoe veel voel jij je met iemand uit het gezin verbonden? Je kunt de hoogte bepalen, dan is er verschil in regie. Staan kind en ouder allebei even hoog, dan is er sprake van machtsstrijd. Sta je als ouder lager dan het kind, dan heeft het kind de regie in handen. Doordat elk individu apart een legopoppetje plaats op een grote legoplaat bijvoorbeeld, op de plek waarmee jij je identificeert, creëer je zo een overzicht voor het hele gezin. Hetzelfde gezin beeldt daarna op deze manier ook de ideale situatie uit. Vaak staat dan iedereen dicht bij elkaar. Zo zou het moeten zijn. Het is goed om elkaar daar dan op te wijzen, als de situatie weer eens anders is: weet je nog hoe we het zouden willen? Conflict regelt de afstand in de relatie tussen ouders en tussen ouders en kinderen.

Wat kun je hier nu aan doen? Even wat steekwoorden:

§  Stabiliseren (zonder stress)

§  Veilig maken van relaties

§  Door de helpende bril kijken

§  Eventueel opname, omdat de stress maakt dat men thuis niet meer kan leren.

Volgende week het laatste stukje, waarin ook de vragen vanuit de ouders naar voren komen.