Over moeilijk gedrag, onderzoeken en diagnoses binnen ons gezin.

vrijdag 22 juni 2012

Vrijheid, blijheid?

"Ik wil nu eindelijk eens alleen naar school!"
De uitspraak van Stijn zet me aan het denken. Houd ik hem te lang vast? Laat ik hem niet voldoende los voor wat op zijn leeftijd wenselijk is? Hij is de jongste!
Maar nee, de zussen gaan ook pas sinds groep vijf alleen. Stijn zit in groep vier, dus...
Anderzijds, hij doet het heel erg goed. En het zou voor mij een stuk makkelijker zijn. Jesse, waar ik ook nog mee mee fiets, moet een heel andere kant op. En zo fiets ik dagelijks van hort naar her. En weer terug.
Aarzelend beloof ik Stijn dat ik er over na zal denken.

Een paar dagen later wijs ik hem de weg die hij fietsen moet als hij alleen wil. Alleen maar met verkeerslichten. Niet dat dat veel uit maakt...er rijden zoveel auto's door rood...
"Dus je moet altijd goed uitkijken, hoor!"
Stijn kijkt me aan of ik het kind ben. Hoe kan ik zo dom zijn om te denken dat hij niet uitkijkt???

Maandagmiddag gaat hij voor het eerst alleen van school naar huis. Uiteraard heb ik de juf een mailtje gestuurd met dit feit:"Stijn  komt alleen. Dus juf, als hij niet komt, bel me dan direct!!!"
Het gaat goed. Stijn komt thuis, fiets weer naar school en is duidelijk blij en enthousiast over de vrijheid die ik hem toevertrouw.
Dinsdag echter komt hij heel niet thuis. Ik word al een beetje ongerust als het vijf minuten later is dan ik hem verwacht. Ik loop nog net niet als een wilde kat heen en weer van raam naar raam. Ik heb de school nog niet gebeld maar denk er wel over na. Tegelijkertijd vermaan ik mezelf: kom op zeg. Wat is nu vijf minuten?
Dan gaat de telefoon. Mijn zus. Of ik wel weet dat Stijn bij haar is. Nee, daar weet ik dus niets van.
"Ja, hij zei al dat jij wist dat hij een andere weg zou fietsen, maar ik denk, ik bel je toch even."
Ergens klopt er iets in het verhaal. Hij zou inderdaad met een klasgenootje meefietsen, tot daar waar de wegen zich kruisen. Dat het een andere route was als ik verplicht had, wist ik niet. Dat een bezoekje aan zus er bij hoorde, wist ik ook niet.
Drie kwartier later komt Stijn vrolijk aanfietsen. Met een blik van'Yes, ik heb mijn vrijheid geproeft', komt-ie binnen stuiteren. Enthousiast over wat hij nu toch voor elkaar heeft gekregen.
Oké jongen, hier moet ik nog eens over praten met je. Dit mag je nooooit meer doen! Niet zonder dat ik het weet.  Tante woont vlak bij school, je hoeft niet eens een weg over, maar toch wil ik weten waar je zit, oké.
Dit is natuurlijk weer helemaal dom in Stijns ogen. Kom zeg, maak niet zo'n ophef. Wat maakt het uit???

Nu ben ik weer aan zet. Maar ik weet het niet. De verantwoordelijkheid van alleen fietsen kan hij aan, maar tegelijkertijd duikt hij zo over al mijn grenzen. Dus toch maar een strak plan maken: gehoorzamen of ik fiets weer mee. Maar ja, eigenlijk geniet ik ook wel van de nieuw verworden vrijheid....

woensdag 13 juni 2012

Opstapeling van gebeurtenissen: KNAL!!!

Zaterdag. Iedereen thuis. Joost werkt. Toch gaat het aardig. De jongens spelen redelijk samen. Af en toe gaat er wat mis en de afspraken moeten erg duidelijk zijn, maar toch. Komt het door de beloning die ik er op heb gezet? Als ze lief spelen mogen ze aan het eind van de ochtend een filmpje kijken. Het gat zo goed dat ik ze daar 's middags weer voor beloon. Heb ik zelf ook even rust, want samen spelen is wel coachen.
Wat mij totaal ontgaat is dat Jesse nog helemaal niet heeft gecomputerd. Ze kijken het filmpje op 'mijn tijd', terwijl ze zelf allemaal dertig minuten hebben. Stijn heeft dat al direct 's morgens vroeg gebruikt. Maar Jesse computert niet als Stijn er is: vanwege al het commentaar wat hij krijgt op zijn keuze. Arm joch!
Uiteraard hebben Thera en Rosanne hun tijd ook al op.
's Avonds om zeven uur dirigeer ik Thera naar de badkamer. Ze heeft eindelijk al haar klusjes er op zitten en moet nodig even schoon.
"En zo snel mogelijk, want de wasmachine moet aan als je klaar bent. En Stijn moet naar bed."
Inmiddels zit Rosanne achter de computer, die moest nog wat voor school werken. Hoe ouder ze worden, hoe meer dat moet. Stijn kijkt geinteresseerd toe en ook Jesse hangt op de bank. Hij ligt er trouwens meer als dat hij kijkt naar het scherm.
"Wanneer gaat Stijn naar bed mama?" Hij vraagt het elke vijf minuten. En nog gaat er bij mij geen lampje branden... Joost, hartstikke moe van een dag werken ligt op bed. Verjaagd van de bank door Jesse. En beter ook, anders wordt hij toch steeds gestoord door uitroepen van de kinderen. Even een half uurtje boven liggen is dan helemaal niet fout.
Om kwart over zeven vertel ik Stijn dat hij over tien minuten naar bed gaat. Vijf minuten later zeg ik hem nogmaals dat hij zo naar boven moet en nog eens vijf minuten later is het zover. Helaas: Thera is pas net onder de douche! Huh? ik ben verbaasd? Wat deed ze het afgelopen half uur? Nu kan Stijn geen tandenpoetsen. Omdat hij zo lief is laat ik hem nog maar even...
Eigenlijk moet Rosanne stoppen met de computer, ze had maar een half uurtje nodig voor school zei ze, nu is dat voorbij. Maar het is zo lekker rustig zo...
Intussen zit Jesse zich op te vreten, maar ik heb het niet in de gaten. Ik trommel op de badkamerdeur, ik doe de vaat en maak alles aan kant voor een rustige zaterdagavond. Uiteindelijk is Thera uit de badkamer. Het is nu acht uur! Stijn wil natuurlijk niet naar bed. Als je een half uur kunt rekken, kan een uur misschien ook? Ik pak hem op en til hem de trap op.
En dán opeens valt het kwartje! Jesse wil natuurlijk nog computeren!!!

Ik ren naar beneden en dirigeer Rosanne van de pc af. Ze stribbelt tegen, maar ze weet wat de afspraak is. Thera is inmiddels ook beneden en bemoeit zich er natuurlijk mee. En Jesse? Hij is helemaal klaar met ons. Opeens vliegt hij me aan en neigt naar bijten. Hij wil nú computeren!!! Joost komt verbaasd op het lawaai af en springt tussen mij en Jesse in. Hij weert zich af door Jesse te slaan. Dom natuurlijk, want eigenlijk gebeurde er nog niets. Ik had jesse zo ind e houtgreep dat hij niets kon doen. Jesse is nu woest op zijn vader en vliegt hem naar de keel. Ik zeg Jesse, nog steeds rustig... (?)  dat hij nu kan computeren. Rosanne is in geen velden of wegen meer te bekennen. Thera staat tegen ons aan te schreeuwen. Jesse krijst zijn boosheid uit en Joost stuurt mij naar boven om Stijn naar bed te gaan brengen. Jesse gaat achter de pc en ik ga naar boven. Eenmaal daar, op zolder hoor ik weer gekrijs. Grrrrr... dit gaat niet goedkomen! Ik begrijp Jesse volkomen. Echt waar. Hij heeft gewoon de hele dag op een computermoment zonder Stijn zitten wachten. Maar waarom heeft hij mij er niet even aan herinnert!!!???
Ik ren naar beneden en gooi de deur open. Met mijn arm uitgestrekt naar de trap schreeuw ik Thera en Joost toe dat ze NU weg moeten wezen.
"Jullie hebben niets gedaan maar zijn nu allebei een prikkel voor Jesse. Wegwezen, naar je kamer!!!! Voor je eigen veiligheid en voor die van Jesse!!!!" Ik  ben echt een furie!
"Maar hij is niet de baas", roept Thera!
"Nee! Ik ben de baas. Wegwezen!"

Als Joost en Thera boven zijn, allebei erg boos, Rosanne daar ook op haar kamer is en Stijn eindelijk op bed ligt sluip ik zachtjes naar beneden. Nu me bij Jesse voegen zonder een prikkel te zijn...
Het lukt. Jesse ziet me binnen komen, maa hij heeft grote schik om zijn computergedoe. Zijn tijd is al weer bijna verstreken en zodra dat zo is nodig ik hem uit voor een gesprekje op de bank.
"Weet je wat er net gebeurde?"
Nee, dat weet hij niet.
Stap voor stap leg ik hem uit wat er mis ging: Thera, die niet op tijd onder de douche ging, mama, die Stijn veel consequenter had moeten aanpakken en alvast op bed had moeten leggen. Ik had gerust na het voorlezen hem zijn tanden kunnen laten poetsen... Rosanne, die ongehoorzaam was achter de pc. Jesse, die had moeten zeggen dat hij nog wilde computeren. Papa, die niet had mogen slaan. Want, weet ik, raak je een kind met autisme onverwacht aan, en dan ook nog hard, dan gaat-ie alleen maar verder door het lint. Dus... conclusie? Allemaal een beetje fout. Opstapeling op opstapeling.

Als Jesse later rustig slaapt, hoe kán hij het?, komen Joost, Thera en Rosanne weer naar beneden. Met hen bespreek ik ook wat mis ging. Ze begrijpen het wel een beetje.
Maar vooral Joost vindt het lastig.
"Hij viel me aan, hij smeed met een boek mijn bril van mijn hoofd, als hij zo door gaat, gaat-ie het huis uit."
O nee, dat gaat niet gebeuren om zulke incidenten. Hoe lang is het nu geleden dat zoiets gebeurde? Ruim een jaar meen ik? Dus antwoord ik:
"Dan ga ik met hem mee."
Ach, we zijn allemaal kapot op van dit moment. En Joost begrijpt gewoon niet waarom hij dan geen tik moet geven: Jesse doet het toch zelf ook? Ik geef nog eens duidelijk aan dat het opstapeling van gebeurtenissen was, waarin we allemaal een beetje schuld hebben, maar ik nog het meest. Als ik consequent was geweest, dan was het allemaal niet zo gelopen. daar ben ik me zo van bewust!
Die nacht bid ik vooral. Om vergeving van en voor iedereen. Om wrok en boosheid uit het hart van Joost.
De volgende dag is het Heilig Avondmaal in onze gemeente. Joost heeft tafeldienst. Ook dat nog. Daarom bid ik extra hard. Voor rust voor hem en blijdschap, hoe dan ook.
De volgende ochtend staat iedereen blij op. De boosheid is verdwenen als het donker voor het licht. Joost is ook niet meer boos, dat zegt hij niet maar laat hij merken.
Het is alsof de dominee ervan weet: de preek slaat er helemaal op onze gebeerutenissen: op boosheid en leiding van God. Gerustgesteld en getroost mogen we allebei aangaan aan de tafel van de Heere.  En dat is alleen Zijn goedheid!

vrijdag 8 juni 2012

Nachtwaken

Denk ik al de fantasie alleen bij Stijn te vinden, komt Jesse met een plan:
"Mam, je moet nachtwaken".
"Oh, dat is goed hoor. Trouwens, wat is dat eigenlijk?
Dom dom dom...
Het blijkt dat Jesse heeft besloten dat ik van twee tot vier in een donkere kamer moet zitten.Ja, da-ag!
Maar Jesse is niet te houwen. Het moet. Woensdagmiddag.
Snel denk ik na. Stijn is dan naar Boddaert, dus er is geen ruzie. Maar ja, twee uur in een donkere kamer, terwijl hier nog zoveel te doen is? Kijk, ik ben wel goed, maar niet gek. Niet helemaal...
Ik krijg er een uurtje afgesmokkeld.

Twee uur woensdagmiddag. Daar gaan we dan. Naar zijn slaapkamertje. Jesse introduceert de activiteit, precies zoals ook in de film wordt gedaan. In 'De brief voor de koning'. Tiuri moet daar nachtwaken voordat hij de volgende dag tot ridder wordt geslagen. Als hij hulpgeroep hoort en voldoet aan een onmogelijk verzoek, namelijk naar de koning van een buurland te gaan om hem te waarschuwen voor groot gevaar, is zijn kans op het ridderschap verkeken.

Mijn taak is nu, bij enkel een nachtlampje, te waken en vooral nergens op te reageren. Ik mag niet praten met de dieren, ik mag geen geluiden maken, ik mag niet de kamer uit en geen licht maken. Wel mag ik bidden. Logisch, want weet je hoe bang ik ben in het donker??
En dan gaat Jesse weer. Deur is dicht, nachtlampje aan (anders is het wel heel eng..).
Daar zit ik dan. Alleen. Op bed. Eigenlijk moest ik op de knieen voor het bed, maar dat heb ik ronduit geweigerd. Nee hoor. Ik lig op bed. Lekker relaxed. Stiekem knip ik het lampje aan. Ik vis het meegesmokkelde leesvoer onder het bed vandaan. Heerlijk toch, dat Jesse lezen niet heeft verboden. Ook al heb ik nu meer licht gemaakt, daar zit ik toch niet zo mee.
Ik gebruik de rust van deze woensdagmiddag voor wat Stille tijd en inderdaad, voor gebed. Daarna lees ik nog een tijdschrift uit. Eindelijk, daar kwam het steeds niet van.
En terwijl ik uiteindelijk Jesse intensief achter zijn DS weet, ruim ik ook even de was op. Ik sluip van kamer naar kamer... Niet doorvertellen hoor!

Helemaal rustig blijft het niet. Slupor komt langs. Hij bonkt tegen de deur en roept om hulp. Als Jesse Slupor me te hard begint te bonken, de deur vliegt bijna uit z'n voegen, zeg ik er wat van. En direct krijg ik straf: "Je moet negeren! Je mag niet praten! Vijf minuten extra, als straf!"
Tien over drie, de introductieminuten worden er ook nog eens afgetrokken, gaat het licht weer aan. Een stralende Jesse komt op me af: "Mama! Je bent geslaagd!! Je krijgt een beloning!! Een vrije dag!!"
Wow! Ik ben helemaal gelukkig. En Jesse ook. Zonder dat ik nu tot ridder geslagen word, had ik toch de rust van de dinsdagmiddag. En dat op woensdag! Dank je wel Jesse! Jij weet precies wat mama's nodig hebben!

woensdag 6 juni 2012

Vliegende Volckert en Slupor

Stijn is momenteel verzot op stevige films. Dagelijks kijkt hij
"De brief van de koning", naar het gelijknamige boek van Tonke Dragt.
En pas heeft hij een dvd geleend van buren, Snuf en de vliegende Volckert, van Piet Prins.
Elke dag weer, als de computer aan gaat en hij zijn dertig minuten mag gaan gebruiken wordt de film verder gekeken. Met name de dvd van Tonke Dragt is geweldig.
Volgens mij kan hij hem allang dromen hoor, maar vooruit.
Maar inmiddels blijft het niet bij film kijken, inmiddels wordt het ook nagespeeld. Jesse doet niet mee, maar Stijn maakt dat niets uit. Dan speel je gewoon alleen.
Je neemt een witte doek en doet daar een zwarte regenjas overheen aan. Dan de armen wijd en rennen maar: net echt! Al vliegend door de tuin roept Stijn iedereen op bang te worden:
"Ik ben vliegende Volckert!!"!!!!"
Of Slupor dan, die gevaarlijk man die Tiuri wil tegenhouden op weg naar de koning.
Dat alleen spelen is een beetje onmogelijk, dus hierbij wordt Jesse wel ingeschakeld. En dan zwaardvechten samen, dood neervallen en de ander vlucht.
Nou Stijn, sorry, maar Jesse snapt er helemaal niets van.
Waar de fantasie van Stijn groeit en bloeit en hij steeds meer en vaker in het verhaal zit, blijft Jesse met beide benen op de grond, zichzelf afvragend wat nu eigenljk de bedoeling is en of broertjelief wel spoort...
Uiteraard loopt het uit op onbegrip, omdat elkaars werelden teveel verschillen. Stijn gaat dus maar weer alleen verder. Afwisselend Slupor zijnde, of anders Vliegende Volckert. Wat maakt het ook eigenlijk uit?
Als je maar bent wie je bent! En als je dat zelf ook maar weet!

Toch maak ik me wel een beetje zorgen over het in fantasie blijven. Het hoort erbij, bij de diagnose, maar ook bij de leeftijd. Wat is dit? Diagnose of leeftijd? Herkennen jullie het dat 'kinderen met' niet meer uit de wereld van de fantasie kunnen stappen? En zelfs tijdens het eten nog Slupor zijn?